1.ĐAU ĐẦU LÀ BỆNH GÌ?
Đau đầu là đau ở bất kỳ phần nào của đầu, bao gồm cả da đầu, mặt (bao gồm cả khu vực quanh mắt-thái dương) và bên trong đầu. Đau đầu là một trong những lý do phổ biến nhất mà bệnh nhân tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
Đau đầu là một trong những triệu chứng báo hiệu cơ thể đang gặp vấn đề. Theo khảo sát, cứ 10 người thì có 1 người bị cơn đau đầu hành hạ. Một vài người chỉ bị đau một bên đầu hoặc vùng thái dương, một số khác bị đau khắp đầu, kèm theo triệu chứng buồn nôn. Các cơn đau có thể xuất hiện đột ngột trong vài phút hoặc kéo dài nhiều ngày.
Đau đầu hay nhức đầu là tình trạng rất phổ biến, có thể gặp phải ở bất cứ đối tượng nào. Tình trạng đau thường xuất hiện ở vùng đầu và mặt. Thỉnh thoảng đau ở vùng cổ trên cũng được xếp vào nhóm đau đầu. Cơn đau có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên đầu, đau tại một vị trí nhất định hoặc tỏa ra khắp đầu.
2. NGUYÊN NHÂN
Nguyên nhân gây đau đầu được chia ra làm 2 loại là do bệnh lý và không do bệnh lý.
Đau đầu do bệnh lý
Nhóm bệnh lý không gây nguy hiểm
Tăng nhãn áp: Bệnh lý ở thần kinh mắt cũng gây nên tình trạng đau đầu, hơn nữa, những bệnh như rối loạn điều tiết, tăng nhãn áp… sẽ gây ra những cơn đau nửa đầu mạnh hơn và kèm theo xuất hiện các triệu chứng như đỏ mắt, giảm thị lực…
Thiếu máu: Thiếu máu lên não gây nên các cơn đau đầu dữ dội, đi kèm với các dấu hiệu như mệt mỏi, chóng mặt…
Bệnh lý mãn tính: Các bệnh như lupus ban đỏ, đái tháo đường, tăng huyết áp… đều có thể gây nên chứng đau đầu.
Nhóm bệnh lý gây nguy hiểm
Tai biến mạch máu não: Những cơn đau đầu liên tục cùng với các dấu hiệu như nôn mửa, giảm thị lực, mất thăng bằng, khả năng nói suy giảm… có thể là biểu hiện của bệnh tai biến mạch máu não và cần phải được điều trị kịp thời trước khi xảy ra những hậu quả nghiêm trọng.
Khối u não: Người có khối u não thường bị đau đầu mà không xác định được nguyên nhân, cơn đau xuất hiện nhiều về đêm và tình trạng đau ngày càng tăng dần.
Nhiễm trùng não, màng não: Bệnh này gây nên cơn đau đầu liên tục với những dấu hiệu nhiễm trùng như cứng vùng gáy, nhạy cảm với ánh sáng, tiếng động…
Bệnh lý cột sống: Các bệnh như thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, thoái hóa đốt sống cổ… hay căng cơ cổ, chèn ép dây thần kinh đều có thể gây nên chứng đau đầu và xuất hiện các cơn đau liên tục.
Một số dây thần kinh cột sống cổ có liên quan đến nhiều chứng đau đầu. Các dây thần kinh cột sống là bộ phận truyền tín hiệu cho phép giao tiếp giữa não và cơ thể thông qua tủy sống. Ở mỗi cấp độ của cột sống cổ là một tập hợp các dây thần kinh cột sống, bên trái và bên phải cột sống. Đốt sống C1, C2 và C3 có thể liên quan đến sự phát triển của chứng đau đầu do cổ vì những dây thần kinh này kích hoạt chức năng (chuyển động) và cảm giác của đầu và cổ. Chèn ép dây thần kinh có thể gây viêm và đau.
Đau đầu không do bệnh lý
Stress/căng thẳng trong một thời gian dài.
Tác dụng phụ của một số loại thuốc, chất kích thích như bia rượu, cà phê…
Cơ thể mất nước, gây nên thiếu máu, thiếu oxy lên não.
Phụ nữ sau sinh, tiền mãn kinh hay đang trong chu kỳ kinh nguyệt có sự thay đổi hormone.
Thường xuyên thức khuya hay rối loạn giờ giấc sinh hoạt.
ó hai nhóm nguyên nhân chính gây đau đầu là nguyên phát và thứ phát.
Đau đầu nguyên phát
Đau đầu nguyên phát: chiếm 90% nguyên nhân gây đau. Đau đầu nguyên phát không do nguyên nhân thực thể, không do tổn thương cấu trúc não bộ. Nhóm đau đầu nguyên phát bao gồm nhiều loại, trong đó phổ biến nhất là:
- Đau nửa đầu Migraine
- Đau do căng cơ
- Đau từng cụm
- Các loại đau đầu nguyên phát khác như: đau khi gắng sức, khi ngủ, đau nửa đầu liên tục…
Hoạt động hóa học trong não, các dây thần kinh hoặc mạch máu xung quanh hộp sọ hoặc các cơ ở vùng đầu cổ có thể đóng vai trò trong chứng đau đầu nguyên phát.
Một số cơn đau nguyên phát có thể được kích hoạt bởi các yếu tố lối sống, bao gồm:
- Uống nhiều rượu, bia, đồ uống chứa caffein
- Có sự thay đổi trong việc ăn uống, ngủ nghỉ
- Có chuyện đau buồn, lo lắng
- Căng thẳng liên quan đến gia đình và bạn bè, công việc hoặc trường học.
- Đứng, ngồi sai tư thế ảnh hưởng lên mắt, cổ hoặc lưng
- Ánh sáng mạnh, tiếng ồn hoặc thời tiết thay đổi.
Tình trạng đau đầu, đặc biệt là đau nửa đầu, chịu ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền. Hầu hết trẻ em và thanh thiếu niên mắc chứng đau nửa đầu đều có các thành viên khác trong gia đình mắc bệnh. Khi cả cha và mẹ đều có tiền sử mắc chứng đau nửa đầu, thì 70% khả năng con của họ cũng sẽ mắc chứng bệnh này.
Đau đầu thứ phát
Đau đầu thứ phát là cơn đau do một bệnh lý cụ thể gây ra, bao gồm:
- Đau do bệnh thần kinh như chấn thương sọ não, u não, bệnh màng não – mạch máu não, hội chứng tăng áp lực nội sọ…
- Đau do bệnh toàn thân: say nóng, say nắng, nhiễm khuẩn toàn thân cấp tính, nhiễm độc…
- Đau do bệnh nội khoa: bệnh tim mạch, bệnh tiêu hóa, bệnh nội tiết, thiếu máu…
- Đau do các bệnh chuyên khoa khác: Bệnh về mắt, tai mũi họng, cơ xương khớp, nha khoa…
- Đau đầu có thể xảy ra như là một bệnh lý nguyên phát, hoặc thứ phát sau một bệnh lý khác.
- Bệnh lý đau đầu nguyên phát bao gồm:
- Đau nửa đầu
- Bệnh cephalgias tự trị sinh ba (bao gồm đau đầu từng đám, chứng huyết nhiệt kịch phát mãn tính, hemicrania liên tục và đau đầu thần kinh một bên kéo dài với tiêm và chảy nước mắt kết mạc)
- Đau đầu kiểu căng thẳng
- Đau đầu thứ phát có nhiều nguyên nhân (xem bảng Rối loạn đau đầu thứ phát).
- Nhìn chung các nguyên nhân gây đau đầu thường gặp nhất là
- Đau đầu kiểu căng thẳng
- Đau nửa đầu
Một số nguyên nhân gây đau đầu phổ biến; còn một số nguyên nhân khác rất quan trọng cần phải nhận biết vì chúng rất nguy hiểm, phải điều trị đặc hiệu, hoặc cả hai (xem bảng Một Số Đặc Điểm Của Rối Loạn Đau Đầu Theo Nguyên Nhân).
3. TRIỆU CHỨNG & DẤU HIỆU
Đau đầu mang lại cảm giác khó chịu, gây ảnh hưởng tới sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Cơn đau đầu có biểu hiện như thế nào tùy thuộc vào loại đau đầu người bệnh gặp phải. Hiện nay có đến hơn 150 loại đau nhức đầu khác nhau.
Đau nửa đầu (migraine)
Đau nửa đầu xuất phát từ thần kinh mạch máu và chỉ xuất hiện ở một bên đầu. Người bệnh thường bị đau đầu dữ dội từng cơn và cảm thấy da đầu căng, rát như bị bỏng. Ngoài ra, đau nửa đầu còn có những triệu chứng như buồn nôn, ù tai, mắt mờ, nhạy cảm với ánh sáng hay tiếng ồn… Nhiều người thường nhầm lẫn đau nửa đầu với đau đầu do căng thẳng, thế nhưng đau nửa đầu lại cảnh báo nhiều dấu hiệu bệnh nghiêm trọng hơn, đặc biệt là đột quỵ não.
Đau đầu chuỗi (cụm)
Đau đầu chuỗi cũng xuất phát từ thần kinh mạch máu nhưng cơn đau tập trung theo từng cụm, chủ yếu ở nửa đầu, đau nhiều ở sau mắt rồi lan ra trán, thái dương, ngoài ra còn có thêm những dấu hiệu như đau đầu chóng mặt, buồn nôn, chảy nước mắt hay ngạt mũi… Thông thường, các cơn đau xuất hiện sau khi ngủ (khoảng 1-3 giờ) và khi thức dậy thì đã thấy đau đầu. Loại đau đầu này thường xảy ra ở nam giới độ tuổi trung niên có hút thuốc, thế nhưng hiện nay tỷ lệ nữ giới bị chứng đau đầu này cũng ngày càng tăng cao.
Đau đầu dạng căng thẳng
Loại đau đầu này nguyên nhân do cơn đau thắt tại vùng da đầu và vai gáy, tập trung nhiều ở vùng trán, thái dương… và có thể thay đổi vị trí đau trong cùng một cơn đau. Những người bị chứng đau đầu dạng căng thẳng thường có vấn đề với cảm xúc như lo âu kéo dài, chủ yếu ở độ tuổi trung niên (nữ giới thường bị nhiều hơn nam giới). Đau đầu dạng căng thẳng có những biểu hiện như đau đầu âm ỉ kéo dài, có cảm giác bị bóp siết ở vùng đầu, cường độ đau tăng dần.
Đau đầu do xoang
Những người bị xoang thường có dấu hiệu đau đầu hay đau nửa đầu, ngoài ra còn có một số triệu chứng khác như sốt, sổ mũi. Nếu bạn muốn trị dứt điểm chứng đau đầu này thì cần phải chữa khỏi bệnh viêm xoang.
Đau đầu mãn tính kéo dài nhiều ngày
Đau đầu mãn tính là loại đau đầu kéo dài trên 15 ngày trong 1 tháng, thường có trong các bệnh lý kết hợp như trầm cảm, căng thẳng, rối loạn lưỡng cực, lo âu… Hơn nữa, loại đau đầu này khi chụp não sẽ không thấy sự bất thường nào và cần được điều trị kịp thời, nếu không có thể gây mất ngủ, đau dạ dày hay những triệu chứng như lo lắng, tính cách thay đổi…
Đau đầu do lạm dụng thuốc
Cơn đau xuất phát từ việc sử dụng thuốc giảm đau quá nhiều, thường khởi phát vào buổi sớm và kéo dài đến hết ngày. Đi kèm là các triệu chứng khó chịu như đau cổ, nghẹt mũi, người bồn chồn không yên… Lúc này, nhiều người sử dụng thuốc giảm đau để cải thiện nhưng khi thuốc hết hiệu lực, cơn đau có thể sẽ trở nên trầm trọng hơn.
Đau đầu do đau dây thần kinh
Đau dây thần kinh chẩm là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây đau đầu. Tình trạng này có thể là nguyên phát hoặc thứ phát do các nguyên nhân như chấn thương, bị chèn ép, nhiễm trùng, viêm.
Ngoài ra, tổn thương ở các dây thần kinh sọ, dây thần kinh sinh ba, dây thần kinh số VII phụ, dây thần kinh lưỡi – hầu… cũng là tác nhân dẫn đến cơn nhức đầu.
Đau đầu căng cơ
Khi các cơ trên vùng đầu và cổ căng ra do một số tác động như thói quen sinh hoạt sai cách sẽ gây ra các cơn đau đầu.
Cơn đau đầu do căng cơ có thể xuất phát từ hai bên đầu, đau âm ỉ hoặc tăng dần theo thời gian. Người bệnh sẽ có cảm giác thắt chặt quanh đầu, nặng ở đầu và mắt hay các cơ ở cổ và vai nhức mỏi.
Đau đầu do chấn thương sọ não
Cơn nhức đầu xảy ra do chấn thương sọ não thường xuất hiện kèm biểu hiện nôn mửa, thay đổi tri giác, động kinh, lơ mơ hay thậm chí là yếu liệt tay. Đây là một trong các loại đau đầu nguy hiểm, người bệnh cần phải đặc biệt chú ý và thăm khám kịp thời.
Đau đầu do thoái hóa đốt sống cổ
Cột sống cổ là nơi tập trung hệ thống dây thần kinh, dây chằng và các mạch máu quan trọng. Chính vì vậy, khi đốt sống cổ bị thoái hóa sẽ gây chèn ép vào dây thần kinh hay động mạch, cản trở quá trình vận chuyển máu lên não. Đây chính là nguyên nhân khiến người bệnh hay nhức đầu, hoa mắt và có nhiều biểu hiện khó chịu khác.
Các dấu hiệu nguy hiểm khi đau đầu
Phần lớn các cơn đau sẽ biến mất trong một thời gian ngắn khi người bệnh được nghỉ ngơi, thư giãn. Tuy nhiên, nếu gặp phải những dấu hiệu sau đây khi đau đầu, người bệnh cần đến cơ sở y tế thăm khám ngay lập tức:
Cơn đau xảy ra đột ngột, trở nặng trong vòng vài giây hoặc vài phút, hoặc cơn đau cực kỳ tồi tệ đến mức không thể chịu được
Đau đầu nặng kèm theo sốt hoặc cứng cổ
Người bệnh có thể có tình trạng co giật, thay đổi tính cách, lú lẫn hoặc ngất xỉu.
Cơn đau xuất hiện nhanh chóng sau khi tập thể dục gắng sức hoặc chấn thương nhẹ.
Đau đầu mới xuất hiện, đi kèm biểu hiện yếu, tê tay chân, nhìn mờ. Mặc dù chứng đau nửa đầu đôi khi có thể gây ra những triệu chứng này nhưng người bệnh vẫn nên được đánh giá khẩn cấp khi những triệu chứng này xuất hiện ngay lần đầu tiên.
Nếu cơn đau đầu xuất hiện dai dẳng, thường xuyên, gây cản trở các hoạt động bình thường hoặc nặng dần theo thời gian, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ sớm để được kiểm tra và thăm khám.
Đau đầu được xem là một trong những nguyên nhân cũng như dấu hiệu của bệnh rối loạn tiền đình. Vì thế khi thế có dấu hiệu đau đầu thường xuyên cần đi thăm khám kiểm tra sức khỏe ngay. Tránh để lâu dài sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
4. BỆNH CÓ NGUY HIỂM KHÔNG ?
Theo như nhiều nghiên cứu, các loại đau đầu trên sau 3 tháng đều sẽ có những thay đổi về cấu trúc và gây nên tổn thương não do các gốc tự do được sản sinh liên tục trong cơ thể.
Một số trường hợp người có bệnh đau đầu sẵn, chỉ cần có những yếu tố thuận lợi như căng thẳng, chế độ ăn uống, sinh hoạt không tốt… là sẽ làm tăng các gốc tự do, dẫn đến chứng đau đầu, tổn thương thần kinh và não.
Đau đầu trong một thời gian dài khiến người bệnh có thể bị trầm cảm, rối loạn trí nhớ, thiếu sự tập trung… Những dấu hiệu này càng nặng sẽ dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng hơn như đột quỵ não, sa sút trí tuệ, tàn tật và thậm chí là tử vong.
Chính vì vậy, bạn không nên chủ quan khi cơ thể xuất hiện các cơn đau nhức đầu. Thay vào đó, nên theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe và thăm khám kịp thời khi có những biểu hiện bất thường như:
Cơn đau dữ đội, đi kèm nhiều triệu chứng khác như sốt, cứng cổ, thay đổi cảm giác.
Nhức đầu như sét đánh. Tình trạng này có thể là biểu hiện của một bệnh lý nguy hiểm như xuất huyết não, huyết khối tĩnh mạch não, viêm màng não, đột quỵ…
Đau đầu và nhức mắt cùng lúc (nhức hốc mắt, đau mặt vùng quanh mặt, đỏ mắt, chảy nước mắt…).
5. ĐỐI TƯỢNG NGUY CƠ BỆNH
Đau đầu cực kỳ phổ biến và có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào. Tuy nhiên, những đối tượng hay gặp nhất là:
Phụ nữ: Nhìn chung, tỷ lệ xuất hiện cơn đau ở nữ giới thường cao hơn nam giới, đặc biệt là chứng đau nửa đầu. Đau nửa đầu có thể xuất hiện do sự thay đổi hormone sinh dục nữ. Cơn đau nhức dễ xảy ra vào thời điểm hành kinh và mãn kinh.
Người thường xuyên sử dụng rượu, bia, cà phê, thuốc lá và các chất kích thích
Người hay bị căng thẳng, người hay lo lắng
Người thường xuyên làm việc với máy tính không nghỉ: nhân viên văn phòng, nhân viên thiết kế đồ họa vi tính, IT…
Người có bố, mẹ, anh chị em ruột bị mắc chứng đau nửa đầu.
6. PHÒNG NGỪA
Để phòng ngừa chứng đau đầu hiệu quả, bạn nên ghi nhớ những lưu ý sau:
Nếu bạn làm việc lâu ở một tư thế như làm việc trước máy vi tính, may vá, đánh máy hay đọc sách, thỉnh thoảng hãy nghỉ một chút và thư giãn từ 30 phút tới một tiếng.
Thể thao nhẹ có thể làm giảm chứng đau đầu sơ cấp. Tuy nhiên nếu bạn bị đau đầu âm ỉ, đau đầu nhiều hãy tránh các môn thể thao nặng. Tham gia hoạt động như đi bộ, yoga hay aerobic nhẹ.
Tránh nghiến răng. Không để hàm trên chạm vào hàm dưới trừ khi nhai. Sự va chạm này có thể là nguyên nhân gây ra chứng đau đầu do căng thẳng.
Hãy uống ít nhất 8 ly nước (loại 240ml) mỗi ngày để tránh tình trạng mất nước có thể dẫn tới đau đầu.
Sản phẩm chiết xuất từ lá bạch quả (Ginkgo) giúp tăng tuần hoàn máu não và giảm triệu chứng đau nửa đầu hiệu quả.
Đồng thời, bạn cũng nên hạn chế các loại thực phẩm kích thích như cà phê, sôcôla, nước giải khát có ga, đường, muối, rượu.
Chìa khóa để ngăn ngừa chứng đau đầu là tìm ra các yếu tố có khả năng kích hoạt cơn đau đầu. Chẳng hạn, một số người cảm thấy nhức đầu khi ngửi mùi nước hoa mạnh hoặc ăn một số loại thực phẩm nhất định (hạt điều, hành tây, chocolate…). Các yếu tố kích hoạt đau đầu ở mỗi người là khác nhau. Khi đã xác định được chúng, người bệnh có thể tránh hoặc giảm thiểu tiếp xúc với chúng để phòng ngừa đau đầu.
Bên cạnh đó, một số phương pháp khác cũng giúp phòng ngừa và hạn chế chứng đau đầu hiệu quả mà người bệnh có thể tham khảo:
Học cách quản lý căng thẳng: Hạn chế tối đa các tác nhân gây căng thẳng và sử dụng các phương pháp đối phó lành mạnh nếu gặp phải những căng thẳng không thể tránh khỏi.
Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, đủ chất. Ăn điều độ, không bỏ bữa, chú ý duy trì lượng đường trong máu ổn định.
Uống đủ nước: Người bệnh cần bổ sung đủ nước, đặc biệt là trong những ngày nóng bức vì thiếu nước có thể khiến cơ thể choáng váng, mệt mỏi dẫn tới đau ở vùng đầu.
Ngủ đủ giấc: Thiếu ngủ là nguyên nhân gây đau nhức đầu phổ biến. Ngủ đủ giấc (7 – 8 tiếng mỗi đêm) sẽ giúp nâng cao năng lượng vào buổi sáng, giảm mệt mỏi, đau đầu và căng thẳng.
Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất ba lần một tuần trong 30 phút có thể giúp giảm căng thẳng, giảm đau đầu và nâng cao sức khỏe tổng thể.
Hạn chế uống rượu, bia, các thức uống chứa chất kích thích như caffeine…
Tạo khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn trong lúc làm việc để tránh đau đầu và chống mỏi mắt.
Những cơn đau đầu thường diễn ra ở mức độ nhẹ và trong thời gian ngắn, có thể được kiểm soát bằng các phương pháp đơn giản. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, các cơn đau đầu có mức độ rất dữ dội, khiến bạn khó tập trung làm việc và ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày khác. Do vậy, nếu gặp phải tình trạng đau đầu thường xuyên, kéo dài hoặc rất dữ dội, người bệnh nên đến các bệnh viện chuyên khoa để được thăm khám và kiểm tra.
7. CHẨN ĐOÁN
Chẩn đoán cận lâm sàng
Để có kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng sau:
- Xét nghiệm máu
- Xét nghiệm nước tiểu
Chụp X-quang hộp sọ, chụp X-quang xoang và chụp cột sống cổ
Chọc dò tủy sống
Ghi điện não
Chụp động mạch não
Chụp CT hoặc MRI đầu
Chẩn đoán lâm sàng
Bác sĩ hỏi người bệnh về các đặc điểm của cơn đau để chẩn đoán tình trạng đau đầu
Để bắt đầu chẩn đoán tình trạng đau đầu, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh các đặc điểm của cơn đau, bao gồm cường độ đau, mức độ thường xuyên, thời gian mỗi lần đau là bao lâu… Bác sĩ cũng hỏi về các yếu tố có thể gây kích hoạt cơn đau đầu như lượng rượu bia, caffein tiêu thụ, tính chất công việc, sự kiện gây căng thẳng, đau buồn, thói quen ngủ… cũng như tìm hiểu có ai trong gia đình bạn bị tình trạng đau đầu tương tự không và các triệu chứng khác đi kèm.
8. ĐIỀU TRỊ
Với trường hợp bị đau đầu không do bệnh lý, bạn có thể khắc phục ngay tại nhà bằng một số cách dưới đây:
- Nghỉ ngơi, thư giãn tinh thần, giải tỏa căng thẳng bằng cách làm nóng cơ vai và cổ.
- Uống đủ nước, từ 1.5-2l/ngày.
- Tập thể dục đều đặn.
- Chườm đá vào vùng bị đau hay xoa bóp huyệt thái dương, vùng cổ gáy.
- Hạn chế uống rượu bia, cà phê, hút thuốc lá…
- Ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh, củ quả để bổ sung chất xơ, vitamin, khoáng chấ
- Sử dụng thuốc
Tình trạng đau căng đầu thường đáp ứng tốt với thuốc giảm đau không kê đơn, chẳng hạn như aspirin, acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil). Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý rằng việc lạm dụng các loại thuốc này có thể dẫn đến tình trạng đau đầu mãn tính.
Đối với những cơn đau đầu thường xuyên hoặc nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc trị đau đầu theo toa.
Đối với chứng đau nửa đầu, bác sĩ có thể kê đơn Sumatriptan để giúp người bệnh kiểm soát tình trạng này. Các loại thuốc khác có thể được sử dụng để điều trị hoặc ngăn ngừa chứng đau nửa đầu mãn tính hoặc đau đầu từng cụm gồm:
- Thuốc chẹn beta (propranolol, atenolol)
- Verapamil (thuốc chẹn kênh canxi)
- Methysergide maleate (giúp giảm co thắt mạch máu)
- Amitriptyline (thuốc chống trầm cảm)
- Axit valproic (thuốc chống động kinh)
- Dihydroergotamine
- Lithium
- Topiramate
Một số hình thức điều trị thay thế có thể giúp người bệnh giảm cơn đau đầu hiệu quả. Chúng bao gồm:
Biofeedback (Phản hồi sinh học): Là một kỹ thuật giúp người bệnh kiểm soát tốt hơn chức năng sinh lý học của cơ thể, từ đó có thể giảm đau mà không cần dùng thuốc
Liệu pháp châm cứu: Việc đưa kim châm đặc biệt vào các huyệt đạo của cơ thể có thể giúp giảm đau và giải tỏa căng thẳng
Liệu pháp hành vi nhận thức: Là một phương pháp trị liệu tâm lý giúp người bệnh kiểm soát tốt hơn các tình huống căng thẳng trong cuộc sống.
Thiền định: Có tác dụng giải tỏa căng thẳng, cải thiện giấc ngủ và kiểm soát cơn đau
Liệu pháp nhiệt/liệu pháp lạnh: Chườm nóng hoặc chườm lạnh lên đầu và cổ trong 5 – 10 phút nhiều lần trong ngày có thể giúp giảm đau đầu hiệu quả. Người bệnh lưu ý kiểm tra nhiệt độ trước khi chườm nóng để tránh bị bỏng; khi chườm lạnh không chườm đá lạnh trực tiếp lên da mà cần bọc lại trong khăn sạch.
Bên cạnh đó, một số loại chất bổ sung và thảo dược đã được chứng minh là có khả năng giúp giảm và ngăn ngừa tình trạng đau đầu, gồm:
Coenzyme Q10: Theo Đại học Minnesota, Hoa Kỳ, uống 100mg enzym này ba lần một ngày (hoặc dùng một liều 150mg mỗi ngày) có thể làm giảm tần suất đau nửa đầu.
Magie: Một số bệnh nhân bị chứng đau nửa đầu nghiêm trọng được truyền magie để giảm đau đầu. Đối với những loại đau đầu khác, magiê cũng đem lại tác dụng giảm đau hiệu quả.
Vitamin B12 (còn được gọi là riboflavin): Loại vitamin này có tác dụng giảm đau đầu. Theo Đại học Minnesota, dùng 200mg vitamin B-12 hai lần mỗi ngày có thể hữu ích cho những người thường xuyên đau đầu.
Lưu ý: Trước khi quyết định áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị mới nào, người bệnh cũng cần trao đổi kỹ càng với bác sĩ. Bên cạnh đó, không có gì đảm bảo các phương pháp điều trị thay thế trên chắc chắn đem lại kết quả tốt cho người bệnh. Một số có hiệu quả với người này, nhưng với người khác thì không.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Headache Basics
https://www.webmd.com/migraines-headaches/migraines-headaches-basics
Lạm dụng thuốc giảm đau khiến đau đầu càng thêm nặng
https://suckhoedoisong.vn/lam-dung-thuoc-giam-dau-khien-dau-dau-cang-them-nang-n180710.html
https://tamanhhospital.vn/dau-dau/
